9 ตร.ม./คน
สัดส่วนพื้นที่สีเขียวที่เหมาะสม สำหรับเมืองสิ่งแวดล้อมดีตามที่องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนด
|
คนกรุงเทพฯ
มีพื้นที่สีเขียวไม่เพียงพอ
จริงหรือ?
คุณอาจเคยเห็นข่าวที่ว่า คนกรุงเทพฯ มีพื้นที่สีเขียวน้อยกว่ามาตรฐานที่กำหนด
คุณอาจเคยเห็นข่าวที่ว่า คนกรุงเทพฯ มีพื้นที่สีเขียวน้อยกว่ามาตรฐานที่กำหนด
6.9 ตร.ม./คน
สัดส่วนพื้นที่สีเขียวในปี 2562 ของคนกรุงเทพฯ
ตลอด 7 ปีที่ผ่านมา พื้นที่สีเขียวของคนกรุงเทพฯ เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ แต่ยังคงไม่เพียงพอ
แต่ไม่ใช่ทุกเขตของกรุงเทพฯ ที่มีพื้นที่สีเขียวไม่เพียงพอ
จริง ๆ แล้ว ในปี 2562 หากคิดแยกเป็นรายเขต จากพื้นที่ในกรุงเทพฯ ทั้งหมด 50 เขต มี 11 เขต ที่มีพื้นที่สีเขียวถึงเกณฑ์ที่กำหนด
ขอบสีขาว = พื้นที่ 9 ตร.ม./คน ตามมาตรฐาน WHO
สีเขียวเข้ม (เลยขอบขาว) = พื้นที่มากกว่า 9 ตร.ม./คน
สีเขียวอ่อน (ในขอบขาว) = พื้นที่น้อยกว่า 9 ตร.ม./คน
ขอบสีขาว = พื้นที่ 9 ตร.ม./คน ตามมาตรฐาน WHO
สีเขียวเข้ม (เลยขอบขาว) = พื้นที่มากกว่า 9 ตร.ม./คน
สีเขียวอ่อน (ในขอบขาว) = พื้นที่น้อยกว่า 9 ตร.ม./คน
ขอบสีขาว = พื้นที่ 9 ตร.ม./คน ตามมาตรฐาน WHO
สีเขียวเข้ม (เลยขอบขาว) = พื้นที่มากกว่า 9 ตร.ม./คน
สีเขียวอ่อน (ในขอบขาว) = พื้นที่น้อยกว่า 9 ตร.ม./คน
ตร.ม./คน
ปี พ.ศ.
เขตที่มีอัตราการเติบโต ของพื้นที่สีเขียวสูงสุด 3 อันดับ
ขอบสีขาว = พื้นที่ 9 ตร.ม./คน ตามมาตรฐาน WHO
สีเขียวเข้ม (เลยขอบขาว) = พื้นที่มากกว่า 9 ตร.ม./คน
สีเขียวอ่อน (ในขอบขาว) = พื้นที่น้อยกว่า 9 ตร.ม./คน
ขอบสีขาว = พื้นที่ 9 ตร.ม./คน ตามมาตรฐาน WHO
สีเขียวเข้ม (เลยขอบขาว) = พื้นที่มากกว่า 9 ตร.ม./คน
สีเขียวอ่อน (ในขอบขาว) = พื้นที่น้อยกว่า 9 ตร.ม./คน
แล้วอะไรบ้าง...ที่เรียกว่า พื้นที่สีเขียว
สวนหย่อมขนาดเล็ก
Mini Park • ขนาด : ไม่เกิน 2 ไร่
• รัศมีให้บริการ : ประมาณ 1 กิโลเมตร
• ลักษณะ : การกระจายตัวของสวนอยู่ในระยะที่เดินเท้าได้ อาจอยู่ระหว่างอาคารหรือกลุ่มอาคาร
ตัวอย่าง : สวนหย่อมหน้าปั๊มแก๊สLPG
สวนหมู่บ้าน
Park • ขนาด : 2 - 25 ไร่
• รัศมีให้บริการ : 1 - 3 กิโลเมตร
• ลักษณะ : สร้างสำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านละแวกนั้น มีสิ่งอำนวยความสะดวกมากกว่า Mini Park
ตัวอย่าง : สวนสันติชัยปราการ
สวนชุมชน
Community Park• ขนาด : 25 - 125 ไร่
• รัศมีให้บริการ : 3 - 8 กิโลเมตร
• ลักษณะ : มีสิ่งอำนวยความสะกวดเพิ่มขึ้นมาอีก เช่น บริเวณสำหรับเล่นกีฬา สวนไม้ดอกไม้ประดับ
ตัวอย่าง : สนามหลวง
สวนระดับย่าน
District Park • ขนาด : 125 - 500 ไร่
• รัศมีให้บริการ : 8 กม. ขึ้นไป
• ลักษณะ : มีสิ่งอำนวยความสะดวกที่ใช่พื้นที่เยอะเพิ่มขึ้นมา เช่น บริเวณปิกนิก ลานจอดรถ ลานอเนกประสงค์ สวนดอกไม้ขนาดใหญ่ แหล่งน้ำ เช่น สระน้ำ ลำธาร บึงตกปลา เป็นต้น
ตัวอย่าง : สวนวชิรเบญจทัศ
สวนระดับเมือง
City Park• ขนาด : 500 ไร่ขึ้นไป
• รัศมีให้บริการ : ครอบคลุมคนทั้งเมือง
• ลักษณะ : สิ่งอำนวยความสะดวกเหมือน District Park แต่จะเยอะและกว้างกว่า จัดกิจกรรมได้ใหญ่กว่า
ตัวอย่าง : ศูนย์อนุรักษ์ป่าชายเลน บางขุนเทียน
สวนถนน
Park• ลักษณะ : สวนตามไหล่ทาง หรือ ทางจักรยาน สวนเกาะกลางถนน สวนบริเวณทางแยกต่างๆ
ตัวอย่าง : เกาะกลางโรงละครแห่งชาติ เขตพระนคร
สวนเฉพาะทาง
Purpose Park• ขนาด : ไม่มีขนาดตายตัว
• ลักษณะ : สร้างขึ้น เพื่อจุดประสงค์เฉพาะ เช่น สวนรอบอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ หรือ สวนหย่อมลายพลับพลามหาเจษฎาบดินทร์
ตัวอย่าง : อนุสาวรีย์ทหารอาสาสงครามโลกครั้งที่ 1
ขนาดพื้นที่สีเขียวทั้ง 7 ประเภท ในกรุงเทพฯ
สวนหย่อมขนาดเล็ก
4,562,657.24 ตร.ม.
สวนหมู่บ้าน
10,697,879.90 ตร.ม.
สวนชุมชน
6,613,137.12 ตร.ม.
สวนระดับย่าน
7,604,456.40 ตร.ม.
สวนระดับเมือง
2,322,843.60 ตร.ม.
สวนถนน
7,007,341.72 ตร.ม.
สวนเฉพาะทาง
23,786.39 ตร.ม.
สัดส่วนพื้นที่สีเขียวทั้ง 7 ประเภทในแต่ละเขต
- สวนหย่อมขนาดเล็ก
- สวนระดับเมือง
- สวนหมู่บ้าน
- สวนถนน
- สวนชุมชน
- สวนเฉพาะทาง
- สวนระดับย่าน
- ไม่จำแนกประเภท
“มาเดินออกกำลังกาย แล้วก็มาทำกายบริหาร บ้านผมอยู่ไม่ไกลจากนี่ มาใช้บริการสวนนี้เกือบ 20 ปีแล้วตั้งแต่เกษียณมา ผมพอใจในบริการของสวน”
“ส่วนใหญ่มาวิ่ง ออกกำลังกาย มาบ่อย 3-4 วัน/อาทิตย์ ส่วนใหญ่ถ้ามานั่ง เดินเล่น ก็จะมากับครอบครัว พาเด็ก ๆ มาเดินเล่น”
“ส่วนใหญ่มาใช้บริการช่วงเย็น มาเดิน พักผ่อน แล้วก็มานั่งในสวนประมาณ
1 ชั่วโมง
สวนนี้จะรดน้ำตลอดเลย ถ้าเกิดมาใช้บริการช่วงเช้าถึงช่วงบ่ายแบบนี้ พื้นมันนั่งไม่ได้เลย ค่อนข้างไม่สะดวกที่จะมาใช้บริการในช่วงเวลาอื่นนอกจากช่วงเย็น”
9 ตร.ม./คน
ทำไม “พื้นที่สีเขียว” ใน กทม.
ยังไปไม่ถึง?
"...โครงสร้างการปกครอง ถือเป็นอุปสรรคสำคัญที่ทำให้ กทม. แม้จะมี นโยบายอยากเพิ่มพื้นที่สีเขียวเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตให้กับคน แต่ก็อาจเป็นไปได้ไม่มากนัก..."
ผศ.ดร. นิรมล เสรีสกุล
ผู้อำนวยการศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC)
พื้นที่สีเขียวจำนวนมากถือว่าดีจริงหรือ?
“เขียว” แค่ไหน ถึงเรียกได้ว่า “พอ” และ “ดี”
"...เอาเชิงปริมาณให้ได้ก่อน 9 ตร.ม./คน ไปให้ถึงก่อน แต่ถ้ามองไกลกว่านั้น มันต้องไปถึงเชิงคุณภาพด้วย ต้องเป็นพื้นที่สีเขียวที่ประชาชนสามารถเข้าไปใช้ได้จริง ๆ..."
ผศ.ดร. นิรมล เสรีสกุล
ผู้อำนวยการศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC)
ชาวกรุงเทพฯ มีพื้นที่สีเขียว
ที่ประชาชนใช้งานได้จริงอยู่เท่าไหร่?
คัดเลือกเฉพาะสวนสาธารณะขนาดกลางและขนาดใหญ่ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ที่คนสามารถเข้าไปใช้ประโยชน์ได้ เช่น ประกอบกิจกรรมทางกาย พักผ่อนหย่อนใจ เป็นต้น
ข้อมูลและนิยามจากศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC)
พื้นที่สีเขียว ทุกประเภท
6.9
ตร.ม./คน
พื้นที่สีเขียวที่ประชาชน ใช้งานได้จริง
0.92
ตร.ม./คน
- 1.ดอนเมือง
- 2.บางเขน
- 3.สายไหม
- 4.หลักสี่
- 5.ราชเทวี
- 6.จตุจักร
- 7.ลาดพร้าว
- 8.บึงกุ่ม
- 9.คลองสามวา
- 10.หนองจอก
- 11.บางซื่อ
- 12.ดุสิต
- 13.ป้อมปราบศัตรูพ่าย
- 14.ปทุมวัน
- 15.ดินแดง
- 16.วังทองหลาง
- 17.คันนายาว
- 18.มีนบุรี
- 19.ทวีวัฒนา
- 20.ตลิ่งชัน
- 21.บางกอกน้อย
- 22.บางพลัด
- 23.พระนคร
- 24.สัมพันธวงศ์
- 25.บางรัก
- 26.ห้วยขวาง
- 27.พระโขนง
- 28.บางกะปิ
- 29.สะพานสูง
- 30.หนองแขม
- 31.ภาษีเจริญ
- 32.บางกอกใหญ่
- 33.คลองสาน
- 34.บางคอแหลม
- 35.สาทร
- 36.พญาไท
- 37.วัฒนา
- 38.ประเวศ
- 39.สวนหลวง
- 40.ลาดกระบัง
- 41.บางแค
- 42.จอมทอง
- 43.ธนบุรี
- 44.ยานนาวา
- 45.บางนา
- 46.คลองเตย
- 47.บางบอน
- 48.ทุ่งครุ
- 49.ราษฎร์บูรณะ
- 50.บางขุนเทียน
พื้นที่สีเขียว
0.92
ตร.ม./คน
=
เราจะเพิ่มพื้นที่สีเขียว
จาก 6.9 ตร.ม./คน
ได้อย่างไร?
ปลูกต้นไม้เพิ่มในพื้นที่ต่อไปนี้
พื้นที่ใต้ทางด่วนทั้งหมด 600 ไร่
พื้นที่โล่งตามผังเมืองรวมฉบับใหม่
=
จะได้พื้นที่สีเขียว
9 ตร.ม./คน
เทียบเท่า
มาตรฐาน WHO
ปลูกต้นไม้เพิ่มในพื้นที่ต่อไปนี้
พื้นที่ใต้ทางด่วนทั้งหมด 600 ไร่
พื้นที่โล่งตามผังเมืองรวมฉบับใหม่
สนามกอล์ฟทั้งหมดประมาณ 40 แห่ง
พื้นที่ราชพัสดุที่หน่วยงานราชการ หรือ ทหารใช้อยู่
=
จะได้พื้นที่สีเขียว
13.2 ตร.ม./คน
เทียบเท่า
ปารีส
ปลูกต้นไม้เพิ่มในพื้นที่ต่อไปนี้
พื้นที่ใต้ทางด่วนทั้งหมด 600 ไร่
พื้นที่โล่งตามผังเมืองรวมฉบับใหม่
สนามกอล์ฟทั้งหมดประมาณ 40 แห่ง
พื้นที่ราชพัสดุที่หน่วยงานราชการ หรือ ทหารใช้อยู่
พื้นที่ในศาสนสถานทุกศาสนา ประมาณ 700 แห่ง
พื้นที่จอดรถในสถานที่ราชการขนาดใหญ่
พื้นที่ดาดฟ้าของอาคารขนาดใหญ่ทั้งหมด
=
จะได้พื้นที่สีเขียว
19.8 ตร.ม./คน
เทียบเท่า
อัมสเตอร์ดัม
ปลูกต้นไม้เพิ่มในพื้นที่ต่อไปนี้
พื้นที่ใต้ทางด่วนทั้งหมด 600 ไร่
พื้นที่โล่งตามผังเมืองรวมฉบับใหม่
สนามกอล์ฟทั้งหมดประมาณ 40 แห่ง
พื้นที่ราชพัสดุที่หน่วยงานราชการ หรือ ทหารใช้อยู่
พื้นที่ในศาสนสถานทุกศาสนา ประมาณ 700 แห่ง
พื้นที่จอดรถในสถานที่ราชการขนาดใหญ่
พื้นที่ดาดฟ้าของอาคารขนาดใหญ่ทั้งหมด
สองข้างทางของถนนสายหลักทั้งหมด
=
จะได้พื้นที่สีเขียว
24.4 ตร.ม./คน
เทียบเท่า
เบอร์ลิน
เริ่มต้นวันนี้เพื่อพื้นที่สีเขียวที่พอและดีสำหรับชาวกรุงเทพฯ
ขอบคุณข้อมูลจาก
- ข้อมูลพื้นที่สีเขียว 7 ประเภท ในกรุงเทพมหานคร ปี พ.ศ. 2556 - 2562 โดย สำนักงานสวนสาธารณะ สำนักสิ่งแวดล้อม กทม.
- รายชื่อสวนสาธารณะที่สามารถเข้าใช้งานได้จริง โดย ศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC)
*คัดเลือกเฉพาะสวนสาธารณะในเขตกรุงเทพมหานคร ที่มีบันทึกพื้นที่ตรงกับฐานข้อมูลพื้นที่สีเขียว 7 ประเภท ของสำนักงานสวนสาธารณะ - ผศ.ดร.นิรมล เสรีสกุล ผู้อำนวยการ UddC และ อาจารย์ประจำภาควิชาการวางแผนภาคและเมือง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- เอื้อเฟื้อสถานที่ถ่ายภาพ โดย สวนวชิรเบญจทัศ (สวนรถไฟ) สวนจตุจักร และศูนย์เรียนรู้ป่าชายเลนบางขุนเทียน
Share 
Content & Visualzation by Thai PBS, Punch Up